یک: آفتاب در مصاف
نزدیک به 14 قرن از عاشورای سال 61 هجری می‌گذرد؛ روزی که «آفتاب» بی‌غروب حقیقت و عدالت به «مصاف» ظلمات ظلم و فساد رفت و فروغ شور و معرفتش، از همان زمان تا همیشه‌ها، در پهنه‌ی تاریخ، چشم حقیقت‌خواهان و عدالت‌جویان عالم را خیره کرد و تکاپوی چندقرنه‌ی شب‌پرستان نیز برای محجوب کردن جمال و جلالش نافرجام ماند؛ و ظلمت را چگونه یارای «مصاف» با «آفتاب» تواند بود؟
«آفتاب در مصاف»، اثر مبسوطی است در شرح صفات
این آفتاب و وصف مصاف او در بیانات رهبر معظّم انقلاب اسلامی. این کتاب، با موضوع
علل و ابعاد واقعه‌ی عاشورا در ۱۰۴۰ صفحه، همه‌ی گفتارها و مطالب معظّم‌ٌله را از
سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۰ درباره‌ی وجود مقدّس امام حسین(علیهالسّلام) و تحلیل وقایع پیش
و پس از عاشورا را به ترتیب تاریخی، در خود جای داده است و مرجع و منبع ارزشمندی
برای استفاده‌ی پژوهشگران، وعّاظ، مداحان و عموم مردم در تبیین علل، ابعاد، اهداف
و نتایج قیام حسینی و پاسخ به شبهات این حوزه است.
گرچه در این اثر، بیانات رهبر معظّم انقلاب در یک بازه‌ی زمانی 33 ساله به ترتیب
سیر تاریخی تدوین شده و طبعاً به دلیل افاضه‌ی مطالب در شرایط و اقتضائات زمانی
مختلف، ایشان ممکن است از زوایای متفاوتی به تحلیل حماسه‌ی حسینی پرداخته باشند،
اما نگاه محقّقانه و روح واحدی در محتوای کلّی کتاب مشهود است. همچنین عنوانگذاری
محتوایی، چکیده‌نویسی در حاشیه‌ی کتاب، استخراج چارچوب بیانات و نمودار درختی
محتوا به شیوه‌ی نمایه‌ی معکوس و ارائه‌ی نمایه‌های مختلف در پایان کتاب، از مهمترین
قابلیّت‌های این اثر است که دسترسی مخاطب به دیدگاه‌های ایشان در موضوعات جزئی
مختلف را به آسانی میسّر می‌کند.
لوح فشرده‌ای که به ضمیمه‌ی کتاب تهیّه شده، نیز با استفاده از روش‌های جدید و
مؤثر اطلاع‌رسانی مانند فهرست تفصیلی و موضوعی مطالب، نمایه‌ی لفظی، نمایه‌ی آیات،
نمایه‌ی روایات، نمایه‌ی کلمات بزرگان، کتابنامه‌ی جامع و ارائه‌ی مستندات کتاب،
امکان دسترسی بهتر و نظام‌مند مخاطب به مطالب کتاب را فراهم می‌آورد.
دو: چهار گفتار
این کتاب شامل چهار سخنرانی حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، رهبر معظّم انقلاب اسلامی است که با توجّه به موضوع مشترک تمامی آنها یعنی تبیین و تحلیل زمینه‌ها و عوامل مؤثّر در بروز حادثهی عاشورای سال شصت و یک هجری قمری در کربلا اینک به صورت مجموعه منتشر می‌‌گردد.
در تمامی گفتارهای چهارگانه هدف از این مباحث توجّه دادن جامعهی اسلامی به عوامل بروز انحراف جامعهی صدر اسلام به منظور جلوگیری از تکرار فاجعه‌‌ی عاشورا در دوران معاصر است.صفحاتی از کتاب
اوّلین عبرتى که در قضیّهی عاشورا ما را به خود متوجّه مى‌کند، این است که ببینیم چه شد که پنجاه سال بعد از درگذشت پیغمبر (صلوات‌‌الله‌وسلامه‌‌علیه)، جامعهی اسلامى به آن حدّى رسید که کسى مثل امام حسین(علیهالسّلام)، ناچار شد براى نجات جامعهی اسلامى، چنین فداکارى‌‌اى بکند؟ این فداکارى حسین بن على(علیهالسّلام)، یک وقت بعد از هزار سال از صدر اسلام است؛ یک وقت در قلب کشورها و ملّتهاى مخالف و معاند با اسلام است؛ این یک حرفى است. امّا حسین بن على(علیهالسّلام)، در مرکز اسلام، در مدینه و مکّه ـ مرکز وحى نبوى ـ وضعیّتى دید که هرچه نگاه کرد چارهاى جز فداکارى نداشت؛ آن هم چنین فداکارى خونینِ با عظمتى! مگر چه وضعى بود که حسین بن علی(علیهالسّلام)، احساس کرد که اسلام فقط با فداکارى او زنده خواهد ماند، والّا از دست رفته است؟! عبرت اینجاست. روزگارى رهبر و پیغمبر جامعهی اسلامى، از همان مکّه و مدینه پرچمها را مى‌‌بست، به دست مسلمانها مى داد و آنها تا اقصى نقاط جزیرة‌العرب و تا مرزهاى شام مى‌‌رفتند؛ امپراتورى روم را تهدید مى‌کردند؛ آنها از مقابلشان مى‌‌گریختند و لشکریان اسلام پیروزمندانه برمى‌‌گشتند؛ که در این خصوص مى‌‌توان به ماجراى «تبوک» اشاره کرد. روزگارى در مسجد و معبر جامعهی اسلامى، صوت و تلاوت قرآن بلند بود و پیغمبر با آن لحن و آن نَفَس، آیات خدا را بر مردم مى‌‌خواند و مردم را موعظه مىکرد و آنها را در جادّه‌‌ی هدایت باسرعت پیش مى‌‌برد. ولى چه شد که همین جامعه، همین کشور و همین شهرها، کارشان به جایى رسید و آن قدر از اسلام دور شدند که کسى مثل یزید بر آنها حکومت مىکرد؟! وضعى پیش آمد که کسى مثل حسین بن على(علیه السّلام)، دید که چارهاى جز این فداکارى عظیم ندارد! این فداکارى، در تاریخ بى‌‌نظیر است. چه شد که به چنین مرحله‌‌اى رسیدند؟ این، آن عبرت است. ما باید این را امروز مورد توجّه دقیق قرار دهیم.موضوعات مهم
لزوم عبرت‌گیری ازتاریخ صدر اسلام/درس اصلی در حرکت و قیام امام حسین(ع)/بی‌نظیر بودن حادثهی عاشورا در تمام تاریخ بشر/نقش خواص در جبهه‌های حق و باطل/نمونه‌ای از انحراف عوام بر اثر بی‌بصیرتی و غفلت و دنیادوستی خواص.سه: جاذبه‌ی حسینی
مجموعه‌ی حاضر، رهنمودهای ارزشمند رهبر معظّم انقلاب از سال 1357 تا 1390 در دو موضوع «زینب کبری(سلام‌الله‌علیها)» و «اربعین» است که از کتاب «آفتاب در مصاف» استخراج گردیده است.
با عنایت به این که ایّام پایانی ماه صفر در لسان مقام عظمای ولایت به عنوان روزهای زینب کبری(سلام‌الله‌علیها) معرفی گردیده و از سوی دیگر این ایّام، مزیّن به مناسبت اربعین سیّدالشّهدا(علیهالسّلام) است که به تعبیر رهبر معظّم انقلاب، آغاز دلربایی حسینی(علیهالسّلام)، احیای یاد کربلا و پایه‌گذاری یاد نهضت حسینی است، در این مجموعه سعی شده است که مطالب مرتبط با هر دو موضوع، تدوین و در آستانه این ایام به زینت طبع آراسته گردد. ناگفته پیداست که بخش معظّمی از محتوای این دو موضوع ارتباط مفهومی صریح و کاملی با یکدیگر دارند، بنابراین تجمیع و ارائه آنها در یک مجموعه حائز اولویت بوده است.کتاب حاضر در سه فصل «زینب کبری(سلام‌الله‌علیها)»، «اربعین» و «شرح فرازهایی از زیارت اربعین» و به شیوه‌ی سیر تاریخی تدوین گردیده است.
چهار: 72 سخن عاشورایی
همچنین در سخن 72 دعاهایی که معظم‌له با محتوای مطالب مربوط به حماسه‌ی عاشورا در سخنرانیهای مختلف ایراد فرموده‌اند جمع‌آوری و ارائه شده است. درج مطالب در این کتاب بر اساس ترتیب زمانی صورت گرفته امّا برای یاری به خوانندگانی که به مطالعه‌ی موضوعی مطالب علاقه دارند، راهنمای مطالعه‌ی موضوعی نیز در ابتدای کتاب ارائه شده است.
صفحاتی از کتاب
تشخیص به موقع تکلیف؛ مهمترین درس نهضت حسینی
در قضیّهی حرکت عاشورا، نکات بسیار زیادى هست که اگر دنیاى اسلام و متفکّرین جهان اسلام درباره‌ی آنها، از ابعاد مختلف بررسى کنند، راههاى زندگى اسلامى و تکلیف نسلهاى مسلمان در شرایط مختلف، از این حادثه و آنچه که از مقدّمات و مؤخّرات، آن را احاطه کرده است، معلوم خواهد شد.یکى از این درسها، این نکته‌ی مهم است که حسین بن على (علیه‌الصّلاة‌و‌السّلام)، در یک فصل بسیار حسّاس تاریخ اسلام، وظیفه‌ی اصلى را از وظایف گوناگون و داراى مراتب مختلف اهمیّت، تشخیص داد و این وظیفه را به انجام رساند. او در شناخت چیزى که آن روز دنیاى اسلام به آن احتیاج داشت، دچار توهّم و اشتباه نشد. در حالى که این، یکى از نقاط آسیب‌پذیر در زندگى مسلمین، در دورانهاى مختلف است؛ یعنى اینکه، آحاد ملّت و راهنمایان آنها و برجستگان دنیاى اسلام، در برهه‌اى از زمان، وظیفه‌ی اصلى را اشتباه کنند. ندانند چه چیز اصلى است و باید به آن پرداخت و باید کارهاى دیگر را ـ اگر لازم شد ـ فداى آن کرد؛ و چه چیز فرعى و درجه‌ی دوّم است و هر حرکت و کارى را به قدر خودِ آن باید اهمیّت داد و برایش تلاش کرد.
